RENNAN PEKÜNLÜ YAZDI: "NUHUN GEMİSİNDEKİ HAYVANLAR NEREDEN ÇIKTI"

Nuhun gemisindeki hayvanlar nereden çıktı

Rennan Pekünlü

10 Aralık 2014 / AYDINLIK

Yazgıcılığa ve kötümserliğe yer yok! Evren sürekli evrim geçirmekte; öz örgütlenme gösteren özdek basit biçimlerden daha karmaşık biçimlere doğru ilerlemekte; yaşam güzelleşmekte; insan, özgür istencinin dürtüsüyle özgürlüğünün sınırlarını daha da genişletmektedir.

Lamarck, kazanılmış özelliklerin (acquired characteristics) kalıtsal olduğuna ilişkin bir görüş geliştirdi: “Yeryüzü, coğrafi ve iklim bölgeleri değiştikçe bitki ve hayvanlar üzerine yeni baskılar uygulanmaktadır. Uzun erimde yaşam değişime uğrar. Bu değişim ve dönüşümler, canlıya yeni koşullara uymada yardıma hazır olan organların çabalarının ürünleridir. Zaman geçtikçe birbiriyle ırksal ilişki içinde bulunan türler birbirinden giderek ıraksar ve kazanılmış olan özellikler kalıtım yoluyla yeni nesillere geçer. Fizyolojik gereksinimler yeni organların oluşumunu veya eskilerin değişimini dayatır. Diğer yandan organların kullanılmaması onların yitirilmesine neden olur”.

Lamarck, geç 18. yüzyıl deistlerindendi. Ona göre evrim, yaradılışın mükemmelleştirilmesi amacını yerine getiren bir süreçti. Eski dönemin baskın öğretisi olan Varlıklar Zincirini “yürüyen merdivene” dönüştürdü: basit yaşam biçimleri sürekli ve kendiliğinden yaşama yükseliyor, kendi iç yetkinleşme dürtüsüyle giderek karmaşık yapılar kazanıyor ve böylece üst basamaklara doğru çıkıyordu.

 FRANSIZ DEVRİMİNE TEPKİ DARWIN’İ DE ENGELLEDİ

 Tanrının tasarımı savı entellektüellerin ussal yeteneklerini bir mengene gibi kavramaya devam ediyordu. Aslında hem Lamarck hem de dede Darwin, Varlıklar Zinciri adlı ilahi ve sabit planı değiştirme yönünde sav geliştiriyorlardı. Varlıklar Zinciri adlı evrensel hiyerarşiyi, özgür istençler topluluğuna, bir tür açık yarışma toplumuna dönüştürme çabasındaydılar. Bu hedefe bilinçli olarak yaklaşmak istediklerini söylemek çok zor. Ancak ilginçtir ki, düşünceleri ve uygulamaları, özellikle devrimci Fransız toplumunda, özgür istenç ve özgür yarışma haklarının kazanılması yolunda verilen savaşımın yansımalarıydı.

İngiltere’nin Fransız devrimine olan tepkisi, Erasmus Darwin’in düşüncelerinin yaygınlaşmasını engelledi; köktendinciliği canlandırdı, Lamarck’ın ateist olarak “damgalanmasına” neden oldu. Düşünce tarihinde birçok kez olduğu gibi bir düşünce toplumsal olayların birkez daha kurbanı oluyor ve düşüncenin canlanması da erteleniyordu.

NUH’UN GEMİSİNDEKİ HAYVANLAR NEREDEN ÇIKTI

Nuh’un gemisini “bilinen” hayvanlarla doldurmuş, insana ilişkin öyküyü İncil’den almış olan Ortaçağ’ın her yönüyle kaskatı toplumu, bir süre sonra hiç beklenmedik sorulara teolojik açıdan yanıt vermek zorunda kaldı! 1635 yılında basılmış olan Religio Medici adlı kitabında Sir Thomas Brown “Algıladığımız zaman, insanlıktan yalnızca beş gün daha yaşlı olduğundan bizimle aynı horoskoba sahiptir” diyor! Brown, yeryüzünde yaşanan zamanı, kilisenin sahneye koyduğu ve tinsel iletiler vermeye çalışan tek perdelik kısa bir oyunun süresi olarak sunuyor. Horoskobumuzda çürüme, bozulma ve felaket bir son - “mahşer” - çıktı!

Yer’in İsa’nın doğumundan 4004 yıl önce oluştuğunu savunan Armagh Başpiskoposu James Ussher, “Tinsel iletilerin verildiği oyunun perdesinin İsa’dan 4004 yıl sonra ineceğini” duyuruyordu.

Avrupalı denizaşırı gezginler Avrupa kıtasına, Nuh’un gemisinde bulunmayan hayvanlarla ve de İncil’de sözü edilen “at”ın Amerika kıtasında bulunmadığı bilgisiyle döndüğünde, Sir Thomas Brown, “Nasıl olur? Tüm canlılar dünyaya Ararat dağına oturan Nuh’un gemisinden inerek yayılmadılar mı? İncil’de sözü edilmeyen bu hayvanlar nereden çıktı?” diyerek şoka giriyor!

ÇOCUKLAR

Richard Dawkins The God Delusion adlı kitabının In Defence of Children başlıklı bölümünde psikolog Nicholas Humphrey’in 1997 yılında Oxford’da Af konusunda yaptığı bir konuşmadan alıntı yapıyor: “Konuşma özgürlüğü, kimsenin engellememesi gereken çok değerli bir özgürlüktür” dedikten sonra, bir tek durum için bu özgürlüğün kısıtlanmasını savunuyor. O durum da çocukların ahlak ve dinsel eğitimi konusu! Humphrey’e göre, “...çocukların usunun, diğer kişilerin, bu kişiler kim olursa olsun, kötü fikirleriyle dumura uğratılmaması konusunda insan hakları var. Ailelerin de ellerinde, çocuklarını belli yollardan zehirlemelerine izin verecek Tanrı tarafından verilmiş bir lisansları yok!....Kısacası, çocuklar, uslarını saçma sapan fikirlerle dumura uğratılmama konusunda insan haklarına sahip; ve toplumsal bireyler olarak bizlerin de çocukların bu haklarını koruma görevimiz var. Ailelerin çocuklarına, örneğin, İncil’i yorumlamadan, orada yazılanlara olduğu gibi inanmayı öğretmelerine veya gezegenlerin onların yaşamını belirlediği görüş- lerini dayatmalarına izin vermemeliyiz”.

Evet, çocuklarımız toplumun malı, onlara haksızlık edemeyiz, kötü düşüncelerimizle, özellikle dinsel, bilimsel, politik dogmalarla onları zehirleyemeyiz!