DOĞU PERİNÇEK/ Üçüz kıskaç ve Üçüz çıkmaz (Aydınlık; 04.07.2014)
Eski Yunanca dilemma sözcüğü bütün Batı dillerine girmiş. İngilizce, Fransızca, Almanca hepsinde var.
Arapçası kıyasımukassem.
Türkçe karşılığı olarak ikilem sözcüğü türetildi. Fakat bu sözcüğe zamanla dilemma ile ilgisi olmayan anlamlar yüklendi. Günlük dilde sık sık ikircik (tereddüt) karşılığı kullanılıyor. Yurttaşlarımız ikilem sözcüğünün ilk hecesindeki iki'den esinlenerek çeşitli yorumlarla Türkçemizi zenginleştiriyorlar! Sözcüğün dilemma anlamı ise sözlüklerde duruyor.
SÖZLÜKLERDEKİ DİLEMMA
Eğitim Terimleri Sözlüğü'nde (1974) şöyle açıklanmış:
"1. İki çözüm yolu ya da iki yönü bulunan ve aynı sonucun elde edildiği tasım. 2. İnsanı, istenmeyen seçeneklerden birini, çoğunlukla iki seçenekten birini, beğenmeye ve izlemeye zorlayan tartışma, sorun ya da usavurma durumu."
Felsefe Terimleri Sözlüğü (1975 ):
"1. (Mantıkta) Karşıdakinin iki yandan kıstırılması: A olunca B ve C'nin de olması zorunludur, ama ne B ne de C vardır, öyleyse A yoktur. 2. (Genel olarak, "kıskaç", "kıstırma" anlamında) Her iki durumda da doğru hareket edemeyeceğim iki olanak karşısında bulunup, bunlardan birini yapmaya, istemediğim halde beni zorlayan durum. 2. İstenmeyen ve eş uygunsuzluktaki iki sonuçtan birini seçmeyi gerektiren usavurma."
Türk Dil Kurumu'nun yayımladığı Türkçe Sözlük, II. Murat'ın oğlu Mehmet'e (Fatih Sultan Mehmet) yazdığı mektubu ikilem örneği olarak gösteriyor: "Padişah sen isen ordunun başına geç, yok padişah ben isem, sana emrediyorum, ordunun başına geç."
ÇATALKISKAÇ VE ÇATALÇIKMAZ
Dilemma karşılığı üretmek için, Türkçemizde iki sayısındansa, çatal kavramı daha elverişli gözüküyor. Çat kökü ile iki arasında anlam bağı var zaten. Kaşları çatmak, tüfeği çatmak, hep birkaç ayaklı işler. "İşler çatala vardı" dediğimiz zaman, iki olumsuz duruma gönderme yapıyoruz.
Dilemma'nın mantık ve usavurmada (Muhakeme, Argumentation) çatalkıskaç diyebileceğimiz bir anlamı var. İkinci bir anlamı ise, çatalçıkmaz. Önerimiz, Türkçemizde dilemma karşılığı yerine göre, çatalkıskaç veya çatalçıkmaz terimlerini kullanmak.
ÜÇÜZKISKAÇ VE ÜÇÜZÇIKMAZ
Hayatta yalnız çifte kıskaçlar, çifte çıkmazlar yok. Üçlü dörtlü kıskaçlar ve çıkmazlarla da karşılaşabiliyoruz, bugün olduğu gibi.
Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu, Selahattin Demirtaş üçüzü, Türkiye için kıskaç ve çıkmazdır. Dilemma kavramı yetmiyor o zaman, Üçüzkıskaç ve üçüzçıkmaz ile göğüs göğüse gelmiş bulunuyoruz.
Son Açılımla oluşan AKP-PKK-CHP ortaklığı, yanına MHP'yi de almıştır ve Türkiye'ye aslında kendi çıkmazını dayatmaktadır.
Bu rejim, dünya ölçeğinde ABD'nin tepesinde bulunduğu "Yeni Ortaçağ"ın içindedir. Ortaçağ, her zaman feodal bölünmedir. Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu ve Selahattin Demirtaş üçüzü Yeni Ortaçağ'ın adaylarıdır. Zaten Yeni Açılım denen Türkiye'yi bölme projesinde el ele yürüyorlar.
ÇIKMAZDA VE KISKAÇTA OLAN BUGÜNKÜ REJİMDİR
Çıkmaza giren rejimler, toplumlara çıkmazlar dayatır; kendi saltanatını sürdürebilmek için, o saltanatı yıkacak güçleri yasadışı konuma düşürmek ister. Bugün Karşıdevrimin yasallığı ile Cumhuriyetin yasallığı cephe cepheye gelmiştir.
Aslında çıkmazda olan, bugünkü Mafya-Tarikat rejimidir.
Kıskaçta olan, artık Meclisin kendisidir. Çünkü kendi içinden bir Cumhuriyet seçeneği çıkartamamıştır.
Bu Meclis, kendi içinden vatan bütünlüğünü koruyacak bir seçenek üretememiştir.
Yazının tamamını http://aydinlikgazete.com/yazarlar/dogu-perincek/45046-dogu-perincek-ucuz-kiskac-ve-ucuz-cikmaz.html 'den okuyabilirsiniz.
