ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in Başkenti olarak tanıyacaklarını açıklamasının 'yasadışı' olarak tanınması için BM Genel Kuruluna gelen tasarı yapılan oylamayla kabul edildi.
Kabul edilen tasarının tam metni şöyle:
"Genel Kurul, (…)
Kutsal Kudüs Kenti'nin özel statüsünü, özellikle de BM kararlarında belirtildiği üzere kentin ruhani, dini ve kültürel boyutlarının korunma ihtiyacını göz önünde bulundurarak,
Kudüs'ün nihai statüsüne BM kararları çerçevesinde yürütülecek müzakereler sonucunda karar verilmesi gerektiğini vurgulayarak,
Kutsal Kudüs Kenti'nin statüsünü, karakterini veya demografik yapısını değiştirme niyetindeki kararların yasal bir etkisi olmadığını, geçersiz olduğunu ve Güvenlik Konseyi'nin kararları doğrultusunda iptal edilmesi gerektiğini tekrar tasdik ederek,
Tüm devletleri BMGK'nın 478 sayılı kararı uyarınca Kudüs'te diplomatik misyon kurmaktan kaçınmaya davet eder;
Tüm devletlerin BMGK'nın Kutsal Kudüs Kenti kararlarına uygun hareket etmesini ve bu kararlara aykırı bir eylem veya önlemi tanımamasını talep eder;
Sahada iki devletli çözümü tehlikeye atan negatif trendlerin geri çevrilmesi ile vakit kaybetmeden, Orta Doğu'da Birleşmiş Milletler kararları ve toprak hakkı da dahil olmak üzere Madrid şartnamesini, Arap Barış İnisiyatifi'ni ve Orta Doğu Dörtlüsü Yol Haritası'nı temel alan kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmayı hedefleyen uluslararası ve bölgesel çabaların hızlandırılmasına yönelik çağrısını tekrar eder;
Onuncu acil özel oturumu geçici olarak sonlandırmaya ve Genel Kurul Başkanı'na üye devletlerin talebi doğrultusunda oturumu devam ettirme yetkisi verme kararı alır."
Kudüs'ün statüsünün müzakerelerle belirlenmesi çağrısı yapılan tasarıya 128 ülke kabul oyu verirken, 9 ülke ret, 35 ülke ise çekimser oy kullandı.
RET OYU VEREN ÜLKELER
Ret oyu kullanan ülkeler, ABD, Palau, Guatamala, Togo, Nauru, Honduras, İsrail, Marshall Adaları, Mikronezya.
ÇEKİMSER OY KULLANAN ÜLKELER
Çekimser oy kullanan ülkeler arasında ise Çekya, Kanada, Arjantin, Fiji, Güney Sudan, Romanya, Polonya, Uganda, Panama, Filipinler, Meksika, Macaristan, Bosna-Hersek, Haiti, Jamaika, Kiribati, Kamerun, Kolombiya, Dominik Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Benin, Vanuatu, Trinidad Tobago, Malavi, Tualu, Solomon Adaları, Ruvanda, Paraguay, Kiribati, Lesotho, Litvanya, Bhutan, Benin, Avustralya, Antigua ve Barbuda yer aldı.
Türkiye saati ile 18.00'de başlayan BM Genel Kurulunda oylama öncesinde. BM Yemen daimi temsilcisi El Yemeni, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad El Maliki, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ve İsrail Daimi Temsilcisi Danny Danon konuşma yaptı.
18:20 - Yemen'in Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Halid Hüseyin Muhammed el Yemeni konuşmaya başladı. El Yemeni, BM Genel Kurulu önünde yaptığı konuşmada ABD'nin Kudüs kararının geçersiz olduğunu söyledi.
18:31 - Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki El Yemeni'nin ardından kürsüye çıktı. El Maliki, "ABD'nin Kudüs'ü başkent ilan etmesi, ABD'nin barış müzakerecisi statüsünü etkiliyor" ifadesini kullandı. El Maliki, "Bu karar bizi durduramaz ve bizi baskı altına alamaz" dedi. Maliki, "Kudüs, Orta Doğu savaş ve barış için anahtardır" ifadesini kullandı.
19:02 - İsrail BM Daimi Temsilcisi Danny Danon da ülkesinin asla Kudüs'ten "uzaklaştırılamayacağını" söyledi. "Genel Kurul'da alınacak hiçbir karar bizi Kudüs'ten uzaklaştıramayacak" diyen Danon, tasarıya destek veren ülkelerin "Filistinlilerin kuklası" olduklarını savundu. Danon, "Filistin lider kadrosu keyifle izlerken danseden kuklalar gibisiniz. Yalanlara karşı gözleriniz kör, etrafınızı saran manipülasyonların farkında değilsiniz, tıpkı bir kukla" ifadelerini kullandı.
BM Genel Kurulu'nun açılışında konuşan ABD Temsilcisi Nikki Haley ise ''BM'ye parayı biz veriyoruz. Burada alınacak kararı önemsemiyoruz. Verdiğiniz oyları not ediyoruz'' diye tehditleri devam ettirerek bir kez daha dünyanın tepkilerini Trump yönetiminin üzerine topladı. Nikki Haley'in konuşmasından satırbaşları:
ABD Kudüs'e büyükelçiliğini taşıyacaktır bunu bizden ABD halkı istiyor ve doğru olan da budur. Hiçbir oylama bunu değiştirmeyecektir. Ama bu oylama Amerikalıların BM’ye nasıl baktığı ve bizim bize BM’de saygısızlık yapan ülkelere nasıl baktığımız konusunda bir fark yaratacaktır.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun konuşması:
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Türkiye’nin girişimleriyle hazırlanan ve Trump'ın Kudüs kararını eleştiren Kudüs'ün statüsüne ilişkin karar tasarısının görüşüldüğü oturumda konuştu. Çavuşoğlu, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs kararını 'uluslararası hukukun çiğnenmesi ve evrensel değerlere akıl almaz saldırı' diye eleştirdi.
GENEL KURUL'DA ALKIŞLAR
''Buraya daha önce defalarca geldik ve Filistinlilerin hepimiz gibi yaşamaya hakkı olduğunu söyledik. Onların da özgür ve güven içerisinde olma hakları var. Müreffeh bir hayat yaşama hakları var'' diyen Çavuşoğlu, 1967 sınırlarına göre Doğu Kudüs’ün başkentleri ve Filistin'in kendi sınırları olması hakkına dikkati çekerek ''Bu, ana parametreler ve kalıcı bir barışın sağlanması için tek umuttur'' vurgusu yaptı. Konuşmasını ''Dünya 5'ten büyüktür'' sloganıyla tamamlayan Çavuşoğlu, BM Genel Kurulu'ndan büyük alkış aldı. Özellikle Filistin Yönetimi heyeti, Çavuşoğlu'nu coşkuyla alkışladı.
'FİLİSTİN DAVASI HALA BİZİM DAVAMIZ'
''Yasa dışı işgal devam ediyor ve Filistinliler en basit haklarını dahi alamıyorlar. Filistinliler sistematik şiddet ve ayrımcılığa maruz kalıyor. Bugün kullanılacak oy bize Filistinlilerin yalnız olmadığını göstermesi açısından önemlidir. Bugünkü oylama Filistin davasının hala bizim davamız olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Bu bağlamda, bugün adalet ve barış için sesimizi yükselteceğiz. Bugün, üç ilahi din için de kutsal sayılan Kudüs için sesimizi yükselteceğiz. Bugün farklı etnik grupların ve dinlerin bir arada yaşayabileceğini göstereceğiz.''
'ABD'NİN TEHDİDİ AHLAKSIZLIK'
''Bu toplantı öncesinde bir BM üyesi bir ülke diğer bütün BM üyelerini tehdit etti. Hepimizin hayır oyu kullanması istendi ya da sonuçlarına katlanmamız söylendi. Bazıları ise gelişme yardımlarının kesilmesiyle tehdit edildi. Bu kabul edilemez. Bu tehdittir ve bu grup buna boyun eğmeyecektir. Oy kullanacak ülkelerin oylarının satın alınabileceğini düşünmek ahlaki değildir. Ya da şöyle söyleyeyim, biz korkmadık! Sen güçlü olabilirsin ama bu seni haklı yapmaz.”
'TARİHİ AN'
''BM Genel Kurulu’nda yapılacak oylama tarihi bir an. Filistin halkı için kullanılacak oy, tarihin doğru tarafında yer bulacaktır. 2012 yılında Filistin BM’de gözlemci ülke statüsü aldı. Bunu daha önce yaptık. Kullanılacak oy kalıcı barışın sağlanması için önemli bir adım olacak.''
'TÜRKİYE FİLİSTİN'İ ASLA YALNIZ BIRAKMAYACAK'
''Türkiye asla Kudüs’ü yalnız bırakmayacaktır. Filistin halkı asla yalnız kalmayacaktır. Dünya beşten büyüktür.''
21.12.2017
sputnik/BBC Türkçe/Aydınlık
