Suriye ordusu Amerika destekli silahlı grupların denetimindeki Tanf sınır bölgesinde... Rusya Savunma Bakanlığı Suriye ordusunun Tanf kuzey doğusuna ulaştığını gösteren haritaları yayımladı. Buna göre Suriye ordusu Tanf'tan 55 kilometre uzaklıktaki sınır hattına dayandı.
HAŞDİ ŞABİ İLE BULUŞMA
Suriye ordusu müttefiklerinin Tanf kuzey doğusundaki sınır bölgesine ulaşmasıyla Irak'taki milis gücü Haşdi Şabi ile işbirliği daha yakıcı hale geldi. Irak ordusu ve Haşdi Şabi sınır hattında Suriye ordusuyla buluşma hedefiyle operasyonlarını sürdürüyor.
Haşdi Şabi Heyeti Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Muhendis, Suriye topraklarına geçmediklerini ancak Irak-Suriye sınırının tamamını IŞİD'ten temizleyeceklerini açıkladı. Böylece IŞİD'in etrafındaki çember, Irak ve Suriye tarafındaki eş zamanlı operasyonlarla daralacak. Deyr-i Zor, Ebu Kamal sınır geçisi ve Tanf bölgesinde Suriye ordusunun eli rahatlarken ABD'nin bu bölgelerde denetim kurmasının önüne geçilmiş olacak.
ABD'NİN DEYR-İ ZOR YOLU GÜNEYDEN KESİLDİ
Suriye'nin güney ve güneydoğu cephesindeki askeri gelişmeler Amerika'nın kurduğu oyun planının bozulduğunu gösteriyor. ABD'nin eğittiği silahlı gruplar, Suriye-Irak sınırı boyunca denetim kurup Deyr-i Zor kentine ulaşmayı hedefliyordu. Hızlı davranan Suriye ordusu bu hamlesi ile ABD'nin Deyr-i Zor yolunu kesmiş oldu.
Suriye askeri kaynaklarının verdiği bilgilere göre son bir aydaki başarılı operasyonlarda 20 bin kilometre karelik alan IŞİD'ten temizlendi. Böylece Suriye hükümeti, en büyük toprak parçasını kontrol eder hale geldi. Rusya Savunma Bakanlığı da Suriye-Ürdün sınır hattı boyunca 105 kilometrelik çizginin Suriye ordusu tarafından kontrol altına alındığını açıkladı. ABD'nin Suriye'nin güney ve doğusundaki hareket alanı bu askeri hamlelerle büyük ölçüde daraltıldı.
ABD SURİYE ORDUSU TARAFINDAN ÇEMBERE ALINDI
Ortadoğu operasyonlarından sorumlu olan ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Suriye ordusunun Irak sınırına ulaşmasını önlemek için son bir ayda yoğun çaba gösterdi. Eğittiği silahlı gruplara ağır silahlar verdi, Suriye ordusunun çöl bölgesindeki ilerleyişini durdurmak için önleyici vuruşlar yaptı. Koalisyon güçleri, Tanf'a ilerleyen Suriye güçlerine ait unsurları 18 Mayıs, 6-8 ve 9 Haziran tarihlerinde peş peşe vurdu. Geri adım atmayan Suriye ordusu küçük bir manevra yaparak Irak sınırına, Tanf sınır kapısının kuzeydoğusuna ulaştı. Böylece ABD'nin Ürdün merkezli eğittiği kuvvetleri çembere almış oldu. Bu kuvvetlerin Deyr-i Zor ve ülkenin iç kesimlerine açılan yollarını kapatmış oldu.
Amerika merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü haziran ayı haftalık raporunda da Suriye güçlerinin ABD'nin liderlik ettiği koalisyon güçlerine Irak Suriye sınır hattında meydan okuduğu tespiti yapıldı. Aynı raporda Suriye ordusunun önce davranarak ABD'nin bu bölgede uzun dönemli hareket alanının kısıtladığı belirtildi. Enstitünün mart ayı raporunda ise Suriye'nin güneydoğu ve iç bölgelerinde IŞİD'ten temizlenecek alanlara Suriye ordusuna da karşı koyabilecek unsurların yerleştirilmesi gerektiği savunulmuştu. Bu plana göre ABD Irak ve Suriye'nin çöl bölgelerinde egemenlik tesis etmeli, Tahran'dan Akdeniz'e açılan kara hattını kesmeli...
'SÜNNİ SURİYE' PLANINA BÜYÜK DARBE
Tanf sınır geçişini ABD askerleri ile destek olduğu silahlı gruplar kontrol ediyor. Sınır Bağdat Şam yolunu kontrol etmesi bakımından kritik önem taşıyor. Amerika şimdilik bu bölgedeki varlığını koruyor. Ancak hareketi kabiliyeti kısıtlanmış, Suriye kuvvetleri tarafından çevrili bir konumda...
Çöl bölgesine yönelik ülkenin iç kesimlerine açılan savaş cepheleri Suriye'nin siyasi, demografik ve iktisadi geleceği bakımından da kritik önem taşıyor. Amerika bu alanları "Sünni Suriye" planının uygulanma alanı olarak tanımlarken Suriye açısından bu bölge ülkenin hayat damarı...
IŞİD SONRASINI BELİRLEYECEK OLAN COĞRAFYA
Deyr-i Zor'dan Şam'a kadar olan alan zengin petrol, doğalgaz ve tuz yatakları ile ülke içindeki petrol/gaz boru hatlarını barındırıyor. Bir anlamda, Halep'teki sanayinin Şam'daki ticaretin geleceği bu bölgeyi kimin kontrol edeceği ile ilgili. Bu iktisadi bölgenin Amerikan destekli grupların denetimine girmesi durumunda federal Suriye planlarının da önü açılmış oluyor. Suriye ordusu denetim sağladığında ise Şam hükümeti, ileride Rojava planına karşı da durabileceği ekonomik bir gücü eline geçirerek, ülkenin yeniden imarı konusunda gerekli kaynakları kontrol eder konuma geliyor. Öte yandan İran, Irak ve Suriye arasına ABD uydusunda "Sünni Suriye" planının engellenmesi Şam'ın stratejik müttefikleriyle karadan iletişimini koruması bakımında da kritik önem taşıyor.
ABD, SURİYE'DE DAHA FAZLA SAVAŞIN İÇİNE Mİ ÇEKİLİYOR?
· Amerikan dış politikasına ilişkin analizleriyle bilinen The Atlantik dergisi, Trump yönetiminin Suriye'nin Irak sınır bölgelerinde attığı hesapsız adımları ve Suriye ordusunu peş peşe vurmasını eleştirdi. Ilan Goldenberg ve Nicholas A. Heras imzalı analizde, "Trump yönetimi Esad ve müttefiklerine karşı tansiyonu ve bölgesel kaos riskini yükseltiyor" denildi.
· Amerika'nın kullandığı yerel unsurların IŞİD'i sahadan süpürme kapasitesinin sorgulandığı makalede karar alıcıların ne ölçüde risk alacaklarının iyi hesaplanması gerektiği vurgulandı. Ayrıca Trump yönetiminin Beşar Esad ve müttefiki İran ile bu bölgede yarışa girip girmeme konusunda karar vermesi gerektiği belirtildi. ABD'nin desteklediği grupların bölgeden IŞİD'i süpürme kapasiteleri yeterli değil ise bu bölgede tansiyonu yükseltmenin, İran ve Rusya ile karşı karşıya gelmeye değmeyebileceği ifade edildi.
· Atlantik analizinde bölgedeki bütün kararların ABD'li komutanlarca alındığı ve belirlenecek politikalar konusunda yeterince kamuoyu tartışması yapılmaması da eleştiri konusu yapıldı. "ABD yönetimi, Suriye'nin güneydoğusunda Suriye ve İran ile savaşmak için etkin bir karar alacaksa bu konuda kongrenin görüşlerine ve Amerikan kamuoyunun görüşlerine başvurmalı" değerlendirmesi yapıldı.
ORDU, HASEKE'DE İLERLİYOR
Suriye ordusunun hedefinde ABD'nin kontrolünde bulunan PKK'nın Suriye uzantısı PYD/YPG de yer alıyor. Ordu, Haseke'de PYD/YPG'nin işgalindeki bölgeleri geri alıyor.
PKK/YPG'ye bağlı grupların konuşlandığı, Suriye'nin Rakka ilinin batı kırsalındaki Tabka, Suriye ordusu tarafından vuruldu. Gruplar ABD ordusu ile koordineli şekilde, IŞİD'in kurşun atmadan terkettiği Rakka'ya girmeye hazırlanıyordu. Rakka'daki hava saldırılarının ardından Haseke'de de bazı askeri kontrol noktalarında çatışma çıktı. Çatışmanın terör örgütü PKK'ya bağlı 'Asayiş' birimleri ile Suriye ordusuna bağlı milis güçler arasında olduğunu belirtildi.
KAMIŞLI'DA YPG SIKIŞTIRILIYOR
Haseke'ye bağlı Kamışlı'da Suriye ordusu ile YPG arasında sıcak çatışmalar devam ediyor. Bir kısmı Suriye hükümetinin elinde bulunan Kamışlı'da yerel kaynakların aktardığına göre ordu güçleri ile YPG'li teröristler arasında sokak çatışmaları arttı. Ordu güçleri Haseke ve Kamışlı'da YPG kontrolündeki birçok noktayı ele geçirdi. Yerel kaynaklar, Haseke pazarlarındaki mağazaların, Suriye ordusu ile PYD/YPG'li teröristler arasındaki çatışmaların nedeniyle 8 Mayıs'tan beridir kapalı olduğu bildirdi.
Mehmet KIVANÇ / ŞAM
Aydınlık/11.06,2017
