WASHINGTON —
Amerika’nın başkenti Washington’daki Partilerüstü Politika Merkezi’nde Türkiye, Rusya ve Suriye konulu bir panel düzenlendi. “Suriye’de Türkiye ve Rusya ortak mı düşman mı?” başlıklı panelde bölgeye ilişkin gelişmeler değerlendirildi.
Uzmanlar iki ülkenin Suriye politikası, birbirleriyle ilişkileri ve Amerika’nın mevcut politikalarına dair değerlendirmelerde bulundular. Uzmanlara göre Amerika’nın son dönemdeki Suriye politikasından kaynaklanan memnuniyetsizlikler Türkiye’yi Rusya’ya yakınlaştırdı. Panele katılanlar özellikle Amerika’da yeni yönetimin Suriye politikasına dair hiçbir şey bilinmediğini dolayısıyla bundan sonrasına ilişkin tespitlerde bulunmanın zor olduğuna dikkat çekiyorlar.
Panelin katılımcılarından Amerikan Dış İlişkiler Konseyi Başkan Yardımcısı Ilan Berman Rusya’nın Ortadoğu’ya ilişkin çok net hedefleri olduğunu bu çerçevede Suriye’de olmanın Rusya için çok önemli olduğuna dikkat çekti. Rusya’nın Ortadoğu’da her geçen gün daha çok inisiyatif aldığını belirten Berman, Amerika’nın ise Suriye politikasının belirsiz olduğunu Astana’da dahi yer almamasının bunun işareti olduğunu belirtti.
Bir diğer panelist Hudson Enstitüsü uzmanlarından Hannah Thoburn, Astana’daki zirvenin Putin için gerçek bir zafer olduğunu, Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin’in bunu iç politika malzemesi olarak kullandığını söyledi ve “Rusya’nın dış politikasını iç politikasındaki durumu belirliyor” tespitinde bulundu.
Thoburn ayrıca Rusya’nın Ortadoğu’da uyguladığı politikalarla NATO’ya da zarar vermeye çalıştığına dikkat çekti. Thoburn “Türkiye, NATO’yu ve Avrupa Birliği’ni zayıflatmak için Rusya için iyi bir araç olabilir” değerlendirmesini yaptı.
Amerika, Rusya, Türkiye ilişkileri konusunda da Thoburn, üç ülkenin de liderlerinin benzer karakterleri var. Üçü de ülkelerini büyütmek istiyorlar, nasıl ortaklaşa çalışacaklar bunu merak ediyorum,” dedi.
Woodrow Wilson Merkezi Ortadoğu Program Direktörü Henri Barkey ise Türkiye ve Amerika ilişkilerine ilişkin Suriye özelinde bazı tespitlerde bulundu. Barkey, Suriye’de Türkiye’nin önceliğinin artık Beşar Esat’ın gitmesi olmadığını Türkiye’nin PKK ile ilişkisi bilinen YPG’nin zayıflatılması konusuna odaklandığına dikkat çekti.
YPG konusunda Amerika ile Türkiye’nin ters düştüğünü bu sebeple Türkiye’nin Rusya’ya yakınlaştığını öne süren Barkey, “Türkiye’nin şu aşamada NATO’dan ayrılmasını mümkün görmüyorum,” dedi. Barkey Türkiye ile NATO arasında Suriye’deki operasyonlar yüzünden gerginlik olduğunu ama kendisine göre asıl sorunun bu olmadığını söyledi. Barkey’e göre Türkiye ile NATO arasındaki asıl sorun; 15 Temmuz darbe girişiminin ardından 100’den fazla generalin Türk ordusundan atılması.
Barkey “Ordu ile ilişiği kesilen yüzden fazla amiral ve general var ve bu yönetim kadrosunun yüzde 46’sına denk geliyor. Atılan bu kişiler Amerika’ya yakın ve NATO’ya inanan komutanlardı. Ancak yerlerine gelenlerin daha milliyetçi bir tavır içerisinde olduklarını görüyoruz. Bu Türkiye ile NATO ilişkileri açısından tehlikeli bir durum,” şeklinde konuştu.
Mehmet SÜMER/Amerika'nın Sesi
03.02.2017
