18 Şubat 2015 Çarşamba

Maden-İş yöneticilerinin kanundışı hizmet ödenekleri


Maden-İş Sendikası yöneticilerinin net aylıklarını, sosyal yardımlarını, ikramiyelerini dün yazmıştım. Bir de hizmet ödenekleri var.

Profesyonel sendikacılara her genel kurul öncesinde “hizmet ödeneği” adı altında kıdem tazminatı ödenir. Kanuna göre, her bir yıl için ödenebilecek hizmet ödeneğinin tavanı, kıdem tazminatı tavanı kadardır. 2015 yılında kıdem tazminatı tavanı ise, her yıl için, 3541 liradır. Diğer bir deyişle, dört yıllık kıdem tazminatı veya aynı kurallara tabi olan hizmet ödeneği, yaklaşık 14 bin liradır.

 

Peki, birkaç ay sonra yapılacak 10. Genel Kurul öncesinde Maden-İş Sendikası yöneticileri ne kadar hizmet ödeneği alacak?

 
Önce bu konudaki düzenlemeye bakalım.

 
HİZMET ÖDENEĞİ KIDEM TAZMİNATINI AŞAMAZ

 
İlgili düzenleme, İş Kanununun 112. maddesindedir.

 
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 21.6.2011 gün ve E.N.2010/50248, K.N.2011/18855 sayılı kararında şöyle denmektedir: “Hizmet ödeneği 1475 sayılı İş Yasasının Ek 2. maddesi gereğince kıdem tazminatı niteliğinde bulunması sebebiyle (...)Hizmet ödeneği niteliği itibarı ile kıdem tazminatı olarak kabul edilmesi ve böyle olunca fesih tarihindeki tavan dikkate alınarak hizmet ödeneği hesabı yapılması gerekirken tavan aşılarak yapılan hesaplama uyarınca hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.”

 
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 19.10.2009 gün ve E.N.2009/28614, K.N.2009/27427 sayılı kararı da şöyledir: “Öte yandan, davacıya Sendika Tüzüğü’nün 45. maddesi gereğince ödenen hizmet ikramiyesi 1475 sayılı İş Yasası’nın ek 2, 4857 sayılı İş Yasası’nın 112. maddesi gereğince kıdem tazminatı niteliğindedir. Dairemizce 1475 sayılı Yasa döneminde istikrarlı olarak, profesyonel sendikacıların hizmet ödeneklerinin emredici nitelikteki 14. maddesine atıf yapan ek 2. maddesi nedeniyle kıdem tazminatı tavanı ile sınırlı olduğu kabul edilmiştir. 4857 sayılı Yasa döneminde, artık nispi emredici nitelikte olarak yürürlükte olan eski İş Yasası’nın 14. maddesine yollama yapan 112. maddesinde bu ödeneğin kıdem tazminatı olduğu açıkça ifade edilmiştir.”

 
“Hizmet ödeneği dairemizin istikrar kazanmış uygulamasına göre niteliği itibari ile kıdem tazminatı olarak kabul edilmektedir. Böyle olunca fesih tarihindeki tavan dikkate alınarak hizmet ödeneği hesabı yapılmalıdır.”( 9.HD, 26.3.1997, 6083/22198)

 
Maden-İş Tüzüğünün 48. maddesine göre, yıllık hizmet ödeneği tutarı 40 günlük giydirilmiş brüt ücrettir:
 
“Profesyonel yöneticilerin son aldıkları brüt aylık ücret tutarının 1 günlüğüne isabet eden miktara, kendisine son ödenen her türlü sosyal yardımlar ile ikramiyelerinin 1 günlüğünün brütünün ilavesi ile bulunacak meblağın 40 ile çarpımı sonucu bulunan miktar, her tam hizmet yılı için net hizmet ödeneği olarak ödenir. (...) Hizmet ödeneğinin her türlü yasal kesintileri sendikaya aittir.”

 

14 BİN DEĞİL 160 BİN TL

 
Maden-İş Genel Başkanı önümüzdeki aylarda ne kadar net hizmet ödeneği alacak?

 
Net aylığı yaklaşık net 10 bin lira. Net 6 bin lira da sosyal yardım. İkramiyeden bir aya düşen miktar da yaklaşık net 4 bin lira. Diğer ıvır zıvırı bırakırsanız, aylık giydirilmiş net ücreti 20.000 TL. Bunun brütü yaklaşık 30 bin liradır. Hizmet ödeneği 30 günse, her yıl için net 30 bin lira. Maden-İş’te hizmet ödeneği 40 gün. Buna göre, eğer daha yüksek değilse, her yıl için net 40 bin lira, dört yıl için toplam net 160 bin lira.
 
İş kazasında ölen veya işten atılan işçilerin ödediği aidatlardan net 160 bin lira.

 
Alınan hizmet ödenekleri genel kurulda açıklanmalıdır.


Yıldırım Koç

AYDINLIK / 17 Şubat 2015