Yerin iki kilometre altı bura, Derin, çok derin... Dönmemek de var.
“Allah kurtarsın” dediler girerken, çıkarken de “Geçmiş olsun”.
Eşleri, çocukları, arkalarından su döktü, dualar okudu her keresinde.
Kömür bulamaçlı peynir-domates-ekmek yediler çoğu zaman.
Ciğerleri ağzına kadar doldu.
“Çalışamazsın” dedi doktorlar.
Umarsızdı, çalıştı kan ter içinde.
Aç kalırdı bebeler, karısına kim bakacaktı.
Üç kuruştu verilen de oysa.
Derken, geleceklerini de sattı Hükümet.
“Rodövans” dedi, “özelleştirme” dedi, “taşeron” dedi...
Can pazarı oldu her yer.
Karanlık dünyaları daha da karardı.
Daha çok kömür isterler habire.
Hırsla sarıldılar yeniden kazmalarına.
Ya can?
Sudan ucuz burada can.
Can pazarda, can iki kilometrede...
Patlamalar, yangınlar, göçükler...
Bir Kozlu’dan, bir Soma’dan...
Bir Kozlu’dan, bir Soma’dan...
Kavrulmuş bedenler daha çok çıkar oldu yeryüzüne.
Kimine mezar oldu maden, bir daha ulaşılamadı bedene.
Yukarıda, arşa uzandı feryatlar.
Gök ağladı,
Yer ağladı.
Ağladı milyonlar.
Bir tek şiş göbekler ağlamadı.
“Güzel ölüm” dediler.
Dediler ya,
İki bin metrenin bir de çıkışı vardı
***
13 yılda 14 bin cinayet
2002’de 872 işçi, 2003’de 810 işçi, 2004’de 841 işçi, 2005’de 1072 işçi, 2006’da 1592 işçi, 2007’de 1043 işçi iş cinayetlerinde katledildi.
2008’de yaşanan 72 bin 963 iş kazasında, 866 işçi hayatını kaybetti. 2009’da 64 bin 316 iş kazası oldu. Yüzde 35 artışla ölen sayısı 1171’e çıktı. 1668 kişi iş kazası sonucu, 217 kişi ise, meslek hastalığı ile sürekli iş göremez hale geldi. 2010 yılında iş kazası sayısı 62 bin 903, ölen sayısı %24 oranında artarak bin 444 kişi oldu. 2011’de ölüm sayısı 1563’e yükseldi. 2012 yılında 744 kişi hayatını kaybetti. 2012 yılında 74.871 işçi kaza geçirdi. Bu, 2011 yılındaki 69.277 iş kazasına göre yüzde 8 oranında artış demekti. 2013 yılının 11 ayında, tam 1153 ölüm yaşandı iş kazalarında. 2.036 kişi iş kazası sonucu, 173 kişi ise meslek hastalıkları sonucu sürekli iş göremez hale geldi.
Son 13 yılda (2013 yılının 11 ayı dahil) tam 21 bin 291 kişi iş kazaları sonucu sürekli iş göremez hale geldi. Hayatını kaybeden kişi sayısı ise tam 14 bin 315 kişi.
Niye ölümlü kazalar arttı?
ILO’nun 2003-2008 yılları arası iş kazası oranlarına göre Türkiye, ölümlü iş kazalarında dünyada üçüncü sırada, Avrupa’da birinci sırada.
Maden kazaları niye yüksek ve ölümlerde neden baş sırada madenler?
Maden Mühendisleri Odası’na göre, yeraltı kömür işletmeciliği yapılan 157 işletmenin, yüzde 43’sinde herhangi bir gaz ölçümü yapılmıyor. Patlayıcı madde kullanılan 101 kömür işletmesinin yüzde 23’ünde patlayıcı madde deposu yok. AKP, maden işletmeleri için İşletme Belgesi alma zorunluluğunu da kaldırdı. İşletme belgesi gereken 240 işyerinin, yüzde 83’ünde, yani 200 işyerinde İşletme Belgesi yok.
İşçi Allaha emanet...
Özelleştirmeler, özel sektörün kar hırsı, işçinin canını almaya ve iş göremez hale getirmeye devam ediyor.
Kar hırsından gözleri dönenler ve kanlı sistemleri, sadece öldürdükleri işçilerin mezarlarını değil, kendi sistemlerinin mezarlarını da kazıyorlar.
Mehmet Akkaya / Aydınlık, 15.05.2014
