Her iki ülkenin siyasetçilerinin iç siyasette fayda elde etmek için ilişkilerin gerginleşmesine sebep olan son dönemde gelişen olaylara bakınca, var olan ekonomik ilişkilerimiz nedeniyle şaşırıp kalıyorsunuz.
Hollanda için Türkiye, Türkiye için Hollanda ekonomik ilişkiler bakımından çok önemli.
HOLLANDA’NIN EKONOMİSİ
Hollanda, 800 milyar dolara yaklaşan GSYİH’si, kişi başına milli geliri 50 bin dolara yakın, 2017 için tahmin edilen büyüme oranı yüzde 1.6 ve 17 milyon nüfusu ile dünya ticaretinde önemli bir ülke.
Hollanda, özel sektör ve kamu sektörünün önemli roller oynadığı karma bir pazar ekonomisi uygulamaktadır.
Hollanda, IMF’nin 2016 yılı için hazırlamış olduğu sıralamaya göre nominal olarak dünyanın en büyük 17. ekonomisidir. Kişi başına düşen gelirde ise 14. sırada yer almaktadır.
Tarımsal sanayi oldukça gelişmiştir.
Uluslararası doğrudan yabancı yatırım (DYY) açısından dünyanın en önemli çekim merkezlerinden birisi olan Hollanda 2015 yılında da ülkeye gelen 73 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım ile dünyanın en fazla yatırım çeken 5. ülkesi olmuştur. Hollanda’da yabancı yatırım stok değeri 700 milyar doları bulmaktadır.
Hollanda, aynı zamanda dünyanın önde gelen önemli DYY ihraç eden ülkelerinden birisidir. 2015 yılında Hollanda 113 milyar dolar DYY ihraç etmiş olup yurtdışındaki Hollanda menşeli DYY stoku 1 trilyon doları aşmıştır. Bu yatırımların yüzde 62’si AB bölgesindedir.
Tabloya bakıldığında Türkiye Hollanda dış ticaret hacmi 6-7 milyar dolar civarındadır. Son iki yılda dış ticaret Türkiye lehinedir.
YATIRIMLAR
Hollanda, Türkiye’de yapılan toplam doğrudan yabancı yatırım tutarı içerisinde ilk sırada bulunmaktadır. Toplam yabancı sermayeli firma sayısı açısından da, Alman ve İngiliz firmalardan sonra, Hollandalı firmalar üçüncü sırada gelmektedir.
Bunlardan bazıları, eskiden beri Türkiye’de faaliyet gösteren Philips, Unilever, Shell ve ABN Amro gibi eski firmalardır. Son yıllarda Türkiye’de faaliyet göstermeye başlayan Hollandalı firmalar, daha çok, emlak ve inşaat sektörlerinde yatırım yapmıştır. Corio, Redevco ve Multi Turkmall gibi büyük Hollanda şirketleri ya yeni ticari projeler üstlenmekte ya da yerel firma ve gayrimenkulleri satın almaktadırlar.
Toptan ve perakende ticaret alanında, C&A gibi tanınmış Hollanda perakende mağaza zincirleri de bulunmaktadır.
Turizm ve catering firmaları da emlak ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösterenler gibi, çoğunlukla turistik yörelerde yatırım yapmaktadır. Bu iki sektörde çalışan Hollanda kökenli firmalar, genellikle Antalya, Aydın ve Muğla civarında yatırım yapmış bulunmaktadır.
Türkiye, geniş tüketici altyapısı ve Hollanda ile Avrupa’daki iç piyasalara hizmet verebilecek kalifiye teknik personele sahip olması nedeniyle, telekomünikasyon ve bilişim sektörlerinde de Hollandalı yatırımcıların büyük ilgisini çekmektedir. Bu sektörlerde faaliyet gösteren GreenCat, TopTel ve BitBrains gibi Hollandalı firmalar da Türkiye’de yatırım yapmış bulunmaktadır.
VERGİ PLANLAMASI
Hollanda uluslararası vergi planlama bakımından en önemli ülkelerden biridir. Çoğu çok uluslu büyük şirketlerin ve fonların merkezi Hollanda’dır.
Hollanda kar dağıtım bölgesi olarak önemli avantajlara sahiptir.
Türkiye ile Hollanda arasında “çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşması” vardır.
SONUÇ
Ekonomik ilişkiler bakımından taraflar önemli avantaj ve yararlara sahipken iç siyaset malzemesi yapılarak külhanbeyi yaklaşımlarla bu ilişkileri bozmanın akılla açıklanabilecek bir durumu yoktur. Biran önce tarafların sağduyulu davranmaya başlaması eşyanın tabiatı gereğidir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, IMF
Mustafa PAMUKOĞLU
Aydınlık/17.03.2017
