Suriye'de 6 yıldır devam eden krizin çözülmesine yönelik gerçekleştirilen Astana görüşmeleri Türkiye, Rusya ve İran'ın arabuluculuğunda Kazakistan'ın başkenti Astana'da başladı.
Görüşmelerde açılış konuşmasını yapan ev sahibi Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Suriye'deki krizin ancak müzakereler yoluyla çözülebileceğini vurguladı.
Nazarbayev konuşmasında, "Suriye'deki zor durum tüm dünyanın gündeminde. Şunu itiraf etmeliyim ki, 6 yıldır devam eden kanlı çatışmalar, değişik kültürlere ve medeniyetlere ev sahipliği yapmış bu kutsal coğrafyaya ızdırap ve acıdan başka hiç bir şey getirmemiştir" dedi.
Nazarbayev liderliğindeki Kazakistan, savaştan dolayı yurtlarını terk etmiş olan Suriyeli mültecilere 700.000 dolardan fazla yardımda bulundu. Bütün bunların yanı sıra geçtiğimiz günlerde Kazakistan tarafından Suriye'ye 500 ton insani yardım gönderildi.
SİLAHLI GRUPLARLA YÜZ YÜZE MÜZAKERE OLMAYACAK
Reuters tarafından geçilen bir son dakika haberine göre, Suriye'deki silahlı grupların temsilcileri ile Suriye hükümeti yüz yüze müzakerelerde bulunmayacak.
Buna rağmen Rus devlet televizyonu Russia Today'in zirvenin açılışını konu alan yayınında, Şam'a bağlı Duma ve Doğu Guta bölgelerinde faaliyet gösteren selefi cihatçı bir örgüt olan Ceyş-ül İslam'ın lideri Abdullah Muhammet Aluş açıkça görülebiliyor.
CAFERİ: TERÖRİSTLER ATEŞKESİN DIŞINDA TUTULMALI
Suriye hükümeti görüşmelerde Suriye'nin BM özel temsilcisi Beşar Caferi tarafından temsil ediliyor. Caferi toplantıda yaptığı ilk konuşmada teröristlerin ateşkes anlaşmasının dışında bırakılmaları gerektiğini söyledi.
ABD GÖZLEMCİ STATÜSÜNDE
Astana'daki Rus delegasyonuna, Rus devlet başkanı Vladimir Putin'in Suriye özel temsilcisi Aleksandr Lavrentiev önderlik ediyor. Rus devlet temsilcilerinin Pazar günü yaptıkları açıklamaya göre müzakereler Türkiye, Rusya ve İran'dan gelen temsilcilerin yanı sıra BM Suriye Özel Temislcisi Staffan de Mistura arasında gerçekleştirilecek. ABD'nin Kazakistan Başkonsolosu ise görüşmelerde gözlemci statüsünde bulunacak.
***
Bugün Kazakistan'ın başkenti Astana'da başlayan ve iki gün sürecek olan görüşmeler için Astana'daki otel Rixos tercih edildi. Yüksek güvenlik önlemleri altında gerçekleşen görüşmeleri dünyanın her tarafından 300 gazeteci takip ediyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov zirve öncesi yaptığı açıklamada Kazakistan hükümetine teşekkürlerini sundu. Lavrov açıklamasında, Kazakistan'ın başından beri uzlaşı sürecini desteklediğini ve zirveye katılan tüm tarafların Kazakistan'ın zirvede oynadığı önemli rolden memnun olduklarını beyan etti.
CAFERİ: TERÖRİSTLER PROVOKASYON PEŞİNDE
Devam eden görüşmelere Suriye'nin BM'deki özel temsilcisi Caferi'nin sözleri damga vurdu. Silahlı grupların temsilcilerinin konuşmalarını 'provokatif' olarak nitelendiren Caferi, Ceyş-ül İslam lideri Aluş'un yaptığı konuşmanın zirveye katılan deneyimli diplomatların seviyesinde olmadığını ifade etti. Caferi konuşmasında, sözde muhalif liderlerin terörist grupların temsilcileri olduğunu yineledi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov yaptığı açıklamada, İran delegasyonu Suriye hükümet temsilcileri ile koordinasyon halindeyken, Türk delegasyonu ise BM temsilcisi Staffan de Mistura'ya isyancı gruplarla müzakere konusunda destek sunacak.
LAVROV: SİLAHLI GRUPLARIN YERİNİ POLİTİK GRUPLAR ALABİLİR
Sergey Lavrov ayrıca, zirveye katılan silahlı grupları, Suriye muhalefetinin dünyaya yayılmış politik unsurlarıyla değiştirmek yönünde bazı girişimler olduğunu vurguladı.
Zirveye damgasını vuran bir diğer önemli gelişme de oturma düzeni oldu. Buna göre, Suriye hükümeti ve terörist gruplar zirveyi ayrı masalardan takip etti. Açılışın ardından kapalı görüşmelere geçildi.
İRAN: ATEŞKES EN GEÇ SALI GÜNÜ SAĞLANMIŞ OLACAK
İran delegasyonu tarafından yapılan açıklamaya göre, "tutarlı ve istikrarlı bir ateşkes", zirvenin en önemli hedeflerinden biri.
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Behram Gasemi'ye göre, İran tarafı en geç Salı gününe kadar ateşkesin hayata geçirileceği ve insani yardımların bölgeye ulaştırılacağı konularında son derece umutlu.
İranlı yetkililer daha geniş çaplı bir siyasi mutabakatın biraz daha zaman alacağını ifade etti.
Mustafa Birol Guger
Aydınlık/23.01.2017
