Korkunun Güttüğü Adam
“Güdücü duygu” diye bir kavram var mı acaba
psikolojide, “temel içgüdü” gibi bir kavram ? Cengiz Çandar’ın güdücü duygusu korkudur. Yaşamın kader belirleyici bütün anlarında,
bilinci, korku tarafından belirleniyor.
Paniğin Esiri
12 Mart’ın arananlar
listesinde adı çıkınca, belki darbenin sadece kendisi için yapıldığını
sanmıştı. Yazıişleri müdürlüğünü yaptığı Proleter Devrimci Aydınlık dergisinde
çıkan bir yazıdan dolayı 7,5 yıl hapis cezasına çarptırılınca bu düşüncesi kesinlik
kazanmış olmalı. İdama mahkum olmuş da, ipi boğazında dolaşır gibiydi. Paniği
öylesine büyüktü, perişandı.
Filistin’e giderken
sınırı geçer geçmez, işte bu aynı duyguyla diz çöküp Suriye toprağını öpüyor.
Filistin kamplarında ise, herhalde işlediği bazı suçların da büyüttüğü
öldürülme korkusunu, arkadaşlarına karşı silahlanarak yatıştırabilecektir.
Katiliyle Göz Göze
3 Mart 1991 günü Cengiz
Çandar, o zaman “Yüzyıl” adıyla
çıkmakta olan 2000’e Doğru dergisinin kapağındaydı: “Özal’ın
uluslararası kuryesi Cengiz Çandar / Gerillacılıktan MİT’e, MİT’ten Pentagon’a.” Öyle bir vaveyla kopardı ki, o günlerde Güneş
gazetesindeki yazılarını okuyanlar, katillerinin silahlarını doğrultmuş
olarak yazısını bitirmesini beklediklerini ve bitirir bitirmez de onu vurup
öldürdüklerini sandılar.
Dehşete kapılmıştı. “Katilimle göz göze geldim” diye yazıyordu. Vasiyette bile bulundu; öldürülürse, Doğu Perinçek ve Aydınlıkçıların
sorumlu tutulmasını istiyordu. Güya dergi, katiller kolayca
tanıyabilsinler diye, kapağına onun resmini basmıştı. Ama hadi o neyse, bir de
evini tarif ediyordu. Oysa dergide, Cengiz Çandar’ın evinin sadece bulunduğu
semtten söz ediliyor, üstelik sıkı bir şekilde korunduğu belirtiliyordu.
Devlet Koruması Altında
Dergideki ilgili bölüm, Cengiz Çandar’ın korku evrenini tanımlamak
açısından çok çarpıcı bilgiler içeriyor: “Humeyniciliği döneminde
Halkın Mücahitleri Cengiz’i öldürmek için çok uğraşmışlar. Şimdi ise Cengiz
Çandar, devlete bakarsanız ‘Filistinli örgütlerin’ ölüm listesinde. Kendisine
çok yakın kaynakların Yüzyıl’a ulaştırdığına göre, Cengiz’i Türk devleti
korumaya aldı. Ölüm listesinde olduğunu Cengiz’e haber veren çok önemli bir ‘Devlet
görevlisi’, meslektaşlarından biri olmalı. Cengiz’in Göztepe’de, Bağdat Caddesi’ne
20 metre kadar uzaklıktaki, bahçesinde çam ağaçları ve mor lambalar bulunan
lüks apartman dairesini iki polis ve bir kurt köpeği koruyor. Ancak bütün
çabalara rağmen Cengiz’in öldürülme korkusunu gidermek mümkün olmuyor. Son
zamanlarda sık sık yurtdışına gönderilmesi koruma önlemlerinin bir parçası
sayılıyor.”
Korku, ihanetin anasıdır ve ihanet korkuyu
büyütür. Çok dönen, çok daha korkak olur; çünkü, her yerden saldırı bekler.
Amerika’ya Kaçış
Cengiz Çandar o
günlerde Çankaya’daydı, Özal’ın bendesiydi. Dolayısıyla Güneş gazetesinden
yükselttiği, “potansiyel katilleri yakalayın”
feryatlarına, Turgut Özal’ın
duyarsız kalması düşünülemezdi. Çandar’ın “Cinayeti Gördüm”
başlıklı yazısının çıktığı 5 Mart
günü, derginin Ankara bürosu,
ünlü DGM Savcısı Nusret Demiral’ın emriyle polis tarafından basıldı;
yöneticileri ve çalışanları gözaltına alınarak bir hafta işkenceli sorgudan
geçirildiler.
Ancak ne tümen gücündeki
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’nın gölgesinde yaşıyor olmak, ne DGM Savcılığı’nın
koruması, ne kapısında bekleyen polisler ve kurt köpeği, hiçbiri Cengiz Çandar’ın
korkusunu gideremeyecekti. Soluğu Amerika’da aldı. Yıllar sonra Turan Yavuz, “ölüm korkusuyla Türkiye’den ABD’ye
kaçtığında, 35 gün evinde misafir ettiğini” yazdı. (Milliyet, 21 Aralık 1993)
Hasan YALÇIN / "Dönekler"
2002
CENGİZ ÇANDAR: DİNGİLİ KIRIK ADAM 1
CENGİZ ÇANDAR: DİNGİLİ KIRIK ADAM 2