Yağ hücreleri tarafından üretilen doğal bir hormon bugüne kadar algımızdan kaçmayı başardı. Bu hormonun diyabet ve obezite ile mücadelede insanlığa yardımcı olabileceği ortaya çıktı.
Nadir görülen bir hastalık olan neonatal prematüre yaşlanma sendromu (NPS) adlı hastalığa sahip kişilerin DNA analizi yapıldı. Böylece yeni bir hormon tanımlandı. Olağan üstü derecede yağ seviyesi düşük NPS hastalarının aşırı halsiz hissetmelerinin nedeninin daha önce bilinmeyen bu hormon eksikliğinden kaynaklandığı ortaya çıktı. Houston, Texas Baylor Tıp Koleji’den Dr. Atul Chopra ve ekibi buldukları bu hormona asprosin ismini verdi.
Dr. Chopra bu süper nadir bulunan hastalığın içine baktıklarını ve sonucun çok daha yaygın bir bozukluk olan diyabetli milyonlarca kişi için yarar sağlayabilecek bir keşif olduğuna dikkat çekti.
ÖĞÜNLER ARASI DESTEK
Fare deneyleri hormonun özellikle öğün aralarında, kan şekeri seviyelerini belirlemede önemli bir rol oynadığını gösterdi. Dr. Chopra, “Asprosin, yağ hücreleri tarafından salınıyor ve karaciğere gidiyor, ve ona hemen kana glikozu serbest bırakmasını söylüyor” dedi.
Bilmecenin çözülmesi için incelemeye alınan NPS hastası Abigail Solomon, “Öğün aralarında halsiz, çok sık aç hissediyor, şekerli yiyecekleri proteinden çok daha fazla tüketiyorum” diye konuştu. Araştırma saygın bilim dergilerinden Cell’de “Asprosin, bir oruç kaynaklı glukojenik protein hormon” başlığıyla 13 Nisan’da yayımlandı.
Diyabeti araştıran bilim insanları bu bulgular ile çok heyecanlandılar. Nashville, Tennessee Vanderbilt Üniversitesi’nden Alan Cherrington “Asprosin karaciğeri vurur. Tip 2 diyabet için önemli bir faktör olan glikozun aşırı üretimine sebep olması, bu hormonu çok daha ilginç kılmaktadır” diye belirtti.
Dr. Chopra, hayalinin insülin kullanan hastalar için bunu azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak olduğunu’ vurgulayarak “Belki hastalara haftada bir asprosini engelleyen bir antikor vererek kan glikozunu aşağı çekebiliriz. Böylece hasta daha az insülin kullanabilecek veya tamamen bundan kurtulabilecektir” dedi.
Chopra ve ekibi hormonun patentini aldı, asprosini engelleyen antikoru test aşamasındalar. Araştırma ekibi diyabetik fareleri tedavi ettiklerini ve antikorun iyi çalışır göründüğünü belirttiler. Ayrıca birkaç yıl içinde insanlarda güvenli denemeleri başlatmayı ümit ettiklerini de sözlerine eklediler.
ŞİŞMANLARDA 2 KAT FAZLA
Asprosin aynı zamanda şişmanlık ya da ağırlık kazanımında da bir rol oynayabilir. Abigail Solomon gibi NPS’li insanlar son derece ince olmalarına rağmen, Chopra ve ekibi obez insanların obez olmayan insanlara göre kanlarında iki kat fazla asprosin olduğunu gösterdiler. Bundan sonraki çalışmalarında obezitenin odak noktası olacağını belirten Dr. Chopra “Yağ dokusu arttıkça, asprosin de artıyor” dedi.
Doç. Dr. Şehime Temel
22.04.2016
Aydınlık
Asprosin, a Fasting-Induced Glucogenic Protein Hormone
Volume 165, Issue 3, p566–579, 21 April 2016
Highlights
- •Asprosin discovered as a fasting-induced glucogenic protein hormone
- •Asprosin induces hepatic glucose production by using cAMP as a second messenger
- •Asprosin is pathologically elevated with human and mouse insulin resistance
- •Reduction of asprosin protects against metabolic-syndrome-associated hyperinsulinism
